چهارشنبه ۰۶ تير ۱۴۰۳ - 
چرایی مقاومت هند در مقابل تحریم ها؟
مهرداد بذرپاش، وزیر راه و شهرسازی جمهوری اسلامی ایران و ساربانادا سونووال وزیر کشتیرانی هند یک قرارداد ده ساله برای تجهیز و بهره‌برداری از پایانه‌های کانتینری و کالا‌های عمومی بندر شهید بهشتی چابهار امضا کردند. این قرارداد ۱۰ ساله جایگزین قرارداد اولیه ۲۰۱۶ می‌شود که هر ساله تمدید می‌شد و دقیقا بر عملیات تجهیز و توسعه بندر شهید بهشتی چابهار توسط هندی‌ها متمرکز بود. براساس این توافق امضا شده، هند به منظور تجهیز و توسعه بندر چابهار، «۱۲۰ میلیون دلار در تأمین تجهیزات راهبردی بندر و همچنین بیش از ۲۵۰ میلیون دلار در زیر ساخت‌های حمل ونقلی» آن سرمایه‌گذاری خواهد کرد. وزیر خارجه هند نیز در این باره گفته است که دهلی نو بندر چابهار را به‌صورت موقت اداره می‌کند. در حالی‌که توسعه بندر به دلیل تحریم‌های آمریکا علیه ایران کند شده، هند در نظر دارد بندر چابهار را به یک مرکز ترانزیتی تحت کریدور بین‌المللی حمل و نقل شمال - جنوب (INSTC) برای دسترسی به کشورهای CIS تبدیل کند (پروژه حمل و نقل چندجانبه به طول ۷۲۰۰ کیلومتر برای جابجایی کالا بین هند، ایران، افغانستان، ارمنستان، آذربایجان، روسیه، آسیای مرکزی و اروپا-صادرات کالا از طریق از طریق بندر چابهار زمان ترانزیت بین هند و اروپا را در مقایسه با مسیر کانال سوئز ۱۵ روز کاهش دهد).
کد خبر: ۳۹۴۸۰۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۲۶
ایران کجای نقشه گازی ترکمن‌ها است؟
ترکمنستان در حال حاضر به عنوان بخشی از قرارداد سواپ گاز با جمهوری آذربایجان، گاز به ایران ارسال می‌کند. دو میلیارد متر مکعب گاز به مناطق دورافتاده شمال شرق ایران که نیاز به سوخت دارند، ارسال می‌شود و ایران، میزان مشابهی گاز را به جمهوری آذربایجان ارسال می‌کند. در نتیجه، به واقع این جمهوری آذربایجان است که خریدار گاز ترکمنستان است. تهران ظرفیت خط لوله را با هدف افزایش حجم سواپ سالانه جمهوری آذربایجان و ترکمنستان، به ۵.۵ میلیارد متر مکعب افزایش داده است. موفقیت ظاهری این مدل، الهام بخش پروژه‌های بیشتری از این دست بوده است. مقامات ترکمنستان و عراق در نوامبر، در عشق آباد ملاقات کردند تا در خصوص چشم انداز سواپ مشابه، تا سقف ۹ میلیارد متر مکعب سالانه در یک دوره پنج ساله، گفتگو کنند. باز هم ایران به عنوان واسطه عمل خواهد کرد. در واقع برای ترکمنستان و تصمیماتش برای صادرات ذخایر عظیم گاز طبیعی خود به غرب، ایران یک پلن وسوسه‌انگیز و همچنین ارزان و سریع است، اما این نگرانی وجود دارد که تحریم‌های غرب مشکلاتی ایجاد کند. رویای ارسال گاز به اروپا، ساخت خط لوله ترانس کاسپین (TCP) بوده است که ترکمنستان را به جمهوری آذربایجان متصل می‌کند. این راه حل بیش از ۲۰ میلیارد دلار هزینه خواهد داشت. اما یک مانع ژئوپلیتیکی که نمی‌توان نادیده گرفت، مربوط به روسیه است. مسکو با وجود این که کنوانسیون وضعیت حقوقی دریای خزر که اجازه ساخت یک خط لوله گازی زیردریایی از ترکمنستان به آذربایجان را می‌دهد را در سال ۲۰۱۸ امضا کرد، مخالفت خود را با تکمیل خط لوله TCP به هر شکلی پنهان نکرده است. جدیدترین جایگزین خط لوله TCP که مورد بررسی ترکمنستان قرار گرفته است، شامل نقش فعال‌تر ترکیه به عنوان یک مسیر ترانزیتی است. در کمیسیون بین دولتی ترکمنستان و ترکیه در زمینه همکاری اقتصادی پیرامون امکان ترانزیت گاز ترکمنستان به ترکیه از طریق ایران که ششم دسامبر در عشق آباد برگزار شد، گفتگو‌هایی انجام شد. لازم به توضیح است که قرارداد سواپ گاز جمهوری آذربایجان با ترکمنستان و ایران تحریم نشده است و قرارداد فعلی شرکت دولتی بوتاش ترکیه برای واردات گاز از ایران، همیشه از تحریم‌ها معاف بوده است.
کد خبر: ۳۹۳۹۸۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۲/۰۲
جنگ گذرگاه‌ها؛
در حاشیه نشست‌های گروه بیست در دهلی نو در ابتدای سپتامبر امسال، رقابت بر سر جغرافیای گذرگاه‌های زمینی و دریایی وارد مرحله‌ای جدید و بی سابقه در سیاست بین‌الملل شده است. بر اساس دیدگاه آمریکا، هدف از پروژه گذرگاه «هندی» بستن راه به روی پروژه چینی معروف به «کمربند و جاده» است
کد خبر: ۳۹۲۳۱۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۱۹
رکب هند به راه ابریشم؛
تنش‌های تجاری آمریکا و چین باعث شده است که ایالات متحده به دنبال ابتکار‌هایی باشد تا تجارت چین را تحت تاثیر قرار دهد. در این میان هند نیز تلاش می‌کند از این فرصت تاریخی استفاده و نقش پر رنگ‌تری در بازی تجارت جهانی ایفا کند. روز پایانی اجلاس سران کشورهای ۲۰، آمریکا از یکی از طرح‌های خود برای محدود کردن چین رونمایی کرد. کریدور هند-کشورهای عربی-اروپا، با همکاری این کشور‌ها و رژیم صهیونیستی کمک خواهد کرد تا هند بخشی از بازار اروپا را در اختیار بگیرد. این وضعیت ایران را متضرر خواهد کرد؛ زیرا هند احتمالا دیگر انگیزه چندانی برای سرمایه‌گذاری در بنادر ایران از جمله مکران نخواهد داشت و منافع اقتصادی ترانزیت کالا‌های هندی به‌طور کامل از سبد اقتصاد ایران خارج خواهد شد. این خطر همراه با تحرکات ترکیه و جمهوری آذربایجان برای تغییر مرز‌های منطقه قفقاز ممکن است ایران را برای مدت نامعلومی از نقشه ترانزیت جهان حذف کند. همچنین تغییر سمت و سوی سیاست‌های هند و نزدیکی بیشتر این کشور به آمریکا می‌تواند سرآغازی بر رقابت شدید این کشور با چین باشد. این مساله گروه‌ها و پیمان‌هایی را که ایران همراه با این دو کشور در آن عضویت دارد، تحت تاثیر قرار خواهد داد.
کد خبر: ۳۹۱۷۸۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۲۱
گزارش مرکز پژوهش‌های اتاق بازرگانی:
کریدور شمال-جنوب که به‌ویژه در دولت حاضر و پس از آغاز بحران اوکراین به کرات درباره آن صحبت شده، دستمایه گزارشی از سوی مرکز پژوهش‌های اتاق ایران است. این گزارش، نسبت به اغراق بیش از حدی که درباره عواید مالی و سیاسی این گذرگاه شده است، انتقاد می‌کند و با تکیه بر آمار نشان می‌دهد که سهم بالقوه این کریدور از تجارت جهان بسیار اندک بوده و تنها برش کوچکی از کیک تجارت جهانی است.
کد خبر: ۳۸۹۹۷۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۱۱
«گیسوم» در واهمه تبر؛
گیسوم؛ جنگلی در گیلان که به دریا می‌رسد و از زیباترین نواحی سبز شمال است، حالا قرار است یک راه‌آهن از میان آن رد شود. راه‌آهن رشت-آستارا به طول حدود ۱۶۰ کیلومتر، همان‌طور که از نامش پیداست، قرار است رشت را به آستارا وصل کند. دو کیلومتر از این راه‌آهن از میان پارک جنگلی دکتر درستکار یا همان جنگل گیسوم رد می‌شود.
کد خبر: ۳۸۹۰۸۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۱۱
جایگاه انرژی ایران در قرن گاز؛
گاز طبیعی به عنوان سومین منبع انرژی در دنیا مورد استفاده قرار می‌گیرد و طبق پیش بینی مراکز مهم انرژی دنیا، این ماده با ارزش تا سال ۲۰۴۰ پس از انرژی‌های تجدید پذیر، بیشترین رشد تقاضا را در بین سایر منابع اولیه انرژی خواهد داشت؛ لذا بسیاری از کارشناسان قرض حاضر را «قرن گاز» می‌نامند. اما آنچه هم اکنون در کشور در حال اتفاق افتادن است،تاریخچه تک‌محوری بودن صادرات انرژی ایران و اتکای صرف به نفت، جایگاه موثر صادرات گاز را به حاشیه رانده است. تراژدی غم‌انگیز این است که افزایش مصرف گاز که از سوی مسوولان مطرح است، ولی خبری از کاهش صادرات گاز در میان نیست! آیا این به این معناست که کم مصرف کنیم تا صادرکنیم یا واقعا نداریم که صادر کنیم.
کد خبر: ۳۸۵۹۹۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۰/۲۸
چرا زمستان سخت را باید به فال نیک گرفت؟
مهم‌ترین درسی که تصمیم‌گیران و استراتژیست‌ها سیاست خارجی کشورمان از طرح تز عجیب زمستان سخت باید بگیرند این است که نباید فرصت‌ها را با طرح ایده‌های سلبی که شاید در آینده محقق شود یا خیر، از دست داد. اگر در تابستان اروپایی‌ها بر احیای توافق برجام و شاید تسهیل واردات انرژی از ایران (البته بیشتر نفت؛ چرا که اروپایی‌ها هم از نداشتن ظرفیت انتقال گاز ایران آگاه بودند) رغبت و حتی اصرار داشتند، اکنون دیگر شرایط تماما دگرگون شده است. حالا به جرات می‌توان این درس را برای مسئولان کشور بازگو کرد که نه تحولات سیال هستند و هر بازیگری در مسیر پویایی هر چه بیشتر خود گام بر میدارد؛ لذا نه در وضعیت کنونی و در آینده، نباید برای دست‌یابی به منافع دست به قمار زد.
کد خبر: ۳۸۵۹۸۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۰/۲۷
حذف از کریدور‌های جهانی تجارت:
ایران با وجود اینکه قابلیت‌های بسیار بالایی برای قرارگرفتن در دو مسیر مهم ترانزیتی جهان، یعنی کریدور شمال- جنوب و شرق - غرب دارد، تاکنون موفقیتی در سهم گیری از این مزیت برجسته نداشته است. تازه‌ترین رویداد‌هایی که بار دیگر نظر کارشناسان و فعالان اقتصادی را به غفلت از این مساله معطوف کرد، تهدید حذف ایران از مسیر ترانزیتی چین به قفقاز و سپس اروپا است که متعاقب جنگ اوکراین و مسدود‌شدن مسیر کریدورشمالی که از روسیه و اوکراین عبور می‌کند فرصتی جدید برای کشور‌ها ایجاد‌کرده‌است.
کد خبر: ۳۸۵۵۷۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۰/۰۷
برای تحت فشار قرار دادن ایران؛
شورای اروپا روز دوشنبه در پایان نشست وزرای خارجه این اتحادیه در بیانیه‌ای ضمن حمایت از حقوق اساسی ملت ایران، آنچه که "سرکوب گسترده و وحشیانه" از سوی دولت ایران خواند را محکوم کرد. در بیانیه شورای اروپا از مقامات ایران خواسته شده تا به تعهدات خود ذیل قوانین بین‌المللی عمل کنند.
کد خبر: ۳۸۵۲۵۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۹/۲۲
هشدار برای سیاست خارجی ایران؛
پس از واکنش‌ها در ایران نسبت به بیانیه مشترک چین با ۶ کشور عضو شورای همکاری خلیج فارس، برای بسیاری از کارشناسان مسائل سیاست خارجی بسیار عجیب و دور از ذهن بود. آن‌ها با توجه به رویکرد نگاه به شرق دستگاه دیپلماسی کشور و خودداری پکن از ورود به مسائل مناقشه‌برانگیز بین طرفین در تعاملات تجاری، از نگرانی‌های خود نسبت به تداوم این رویکرد گفتند و زنگ هشدار را برای سیاست خارجی ایران به صدا درآوردند. هرچند هنوز واکنش‌ها به این دو بند بیانیه چین و شورای همکاری خلیج‌فارس ادامه دارد، اما بیش از پرداختن به آن، می‌بایست به چگونگی و چرایی همگرایی بین دو طرف پرداخت. اینکه چین بر چه اساسی در بیانیه با کشور‌هایی که ذیل امپراتوری آمریکا تعریف می‌شدند، یکی از اصول خود یعنی «احترام به حاکمیت و تمامیت ارضی» را زیر پا گذاشته است، موضوعی است که باید به بررسی آن پرداخت و پس از آن به این پرسش پاسخ داد که آیا این به معنای فاصله‌گذاری جدید پکن با تهران است یا خیر؟
کد خبر: ۳۸۵۲۱۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۹/۲۰
وعده توسعه اقتصادی بدون برجام؛
حمید حسینی فعال اقتصادی و رئیس اتحادیه صادرکنندگان نفت و گاز و پتروشیمی درباره وضعیت اقتصادی کشور و لزوم احیای برجام برای تاثیر مثبت در این حوزه گفت: امید در اقتصاد دنیا سهم مهمی دارد. متأسفانه اتفاقات اخیر موجب شد که روس‌ها و اروپایی‌ها و آمریکایی‌ها که تا سه ماه پیش در وین به صورت جدی خواستار احیای برجام بودند دیگر به دنبال آن نباشند؛ در آن زمان این کشور‌ها اصرار و ما هر دفعه با بهانه تراشی سرباز میزدیم. حالا، اما ما در حال گدایی برجام هستیم و این کشور‌ها می‌گویند احیای برجام در اولویت برنامه‌های‌های ما قرار ندارد. یعنی فضای فعلی اوضاع کشور را به گونه‌ای پیش برده است که هیچ کدام از این کشور‌ها نمی‌توانند حتی در مورد برجام صحبتی کنند. بدون احیای برجام هم، توسعه اقتصادی کشور ممکن نیست.
کد خبر: ۳۸۴۸۹۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۹/۰۴
ایران باز هم در رابطه با تجارت گازی باخت؛
رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه اعلام کرد که ترکیه گاز طبیعی روسیه را از طریق ترک استریم خود در اروپا توزیع خواهد کرد.
کد خبر: ۳۸۴۳۲۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۰۸
فرصت سوزی گازی ایران؛
علی ماجدی معاون اسبق بازرگانی و امور بین‌الملل وزارت نفت معتقد است: مهم‌ترین دلیل به ثمر ننشستن صادرات گاز ایران بعنوان دومین دارنده منابع گازی جهان، مسئله تحریم‌ها بوده است.وی اظهار داشت: اگر زمان خاتمی صادرات گاز ایران به اروپا رقم می‌خورد اکنون جنگ اوکراین اتفاق نمی‌افتاد و عملا روسیه رقیب ما بود.وی خاطرنشان کرد: اکنون باید در مصرف داخلی گاز چشم‌انداز و سیاست دیگری بکار بگیریم، در شرایط بدون تحریم حداقل زمان ممکن برای ورود به اروپا ۵ سال است، اما موضوع اینکه نیاز به سرمایه دارد، باید میزان ذخایر میدان چالوس را مشخص کنیم، در این خصوص هر کس برآورد خود را دارد وقتی قضیه‌ای سیاسی می‌شود برخی ابهامات بوجود می‌آید. بنابرین اگر زمانی آماده باشیم کشور را بر اساس اقتصادمحور اداره کنیم داستان صادرات گاز هم متفاوت خواهد بود.
کد خبر: ۳۸۴۲۴۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۰۴
تبدیل ایران به هاب انرژی منطقه؛
با شروع جنگ اوکراین و تحریم صادرات گاز روسیه به اروپا ، وجود محدودیت‌های لجستیکی و دسترسی محدود به بازار‌های انرژی موجب شده که هم‌اکنون روسیه به ایران به عنوان یکی از مقاصد اصلی صادراتی و ترانزیتی وابستگی پیدا کند که این موضوع در تغییر رفتار روس‌ها کاملا مشهود است. در صورت توافق روسیه و ترکمنستان، قرارداد سوآپ ۶ میلیون متر مکعب و خرید ۹ میلیون متر مکعب گاز روسیه توسط ایران تا پایان امسال اجرایی خواهد شد.
کد خبر: ۳۸۴۱۶۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۳۰
نقش آفرینی ایران در بازار انرژی؛
در نگاه کلی، توان تولید و صادرات نفت ایران بسیار کمتر از روسیه است. تنها یک شانس برای نقش آفرینی ایران در بازار نفت وجود دارد و آن هم تغییر جهت حرکت نفت روسیه از اروپا به سمت شرق است؛ بنابراین نیاز جدیدی برای نفت در اروپا ایجاد شده که ایران می‌تواند بخشی از آن را تامین کند. هرچند تا لغو تحریم، نمی‌توان از توان ایران برای تامین امنیت انرژی جهان و جایگزینی با نفت و گاز روسیه، سخنی به میان آورد.
کد خبر: ۳۸۳۴۶۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۲۵
پوتین تهدید کرد؛
ولادیمیر پوتین با انتقاد شدید از تحریم‌های «غرب» علیه روسیه، تهدید کرد در صورت تعیین سقف قیمت برای سوخت، فروش گاز به کشورهای اروپایی را کاملا قطع خواهد کرد. تعیین سقف قیمت حماقت مطلق خواهد بود... اگر تصمیمی خلاف منافع ما گرفته شود، دیگر هیچ چیزی صادر نخواهیم کرد. نه گاز، نه نفت و نه ذغال سنگ.
کد خبر: ۳۸۳۲۰۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۱۷
صادرات گاز به اروپا؛
خط لوله " پرشین پایپ لاین" که در سال ۲۰۰۸ پیشنهاد شد و به منظور تامین گاز از میادین گازی ایران به خریداران اروپایی بود، همیشه از نظر اقتصادی مقرون به صرفه‌ترین گزینه برای تامین انرژی اروپایی‌ها بوده است، اما بیشترین موانع سیاسی و ژئوپلتیک را در سر راه خود دارد.
کد خبر: ۳۸۲۵۲۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۲۹
کارشناس حوزه انرژی:
محمد رضا اکبری کارشناس حوزه انرژی گفت: وزارت نفت و نیرو خودشان یکی از بزرگترین اتلاف کننده‌های انرژی هستند. وزارت صمت، نفت و نیرو از مصرف کنندگان عمده انرژی هستند گازی که با هزار بالا تولید می‌شود به نیروگاهی داده می‌شود که با راندمان ۱۵ درصد برق را تولید می‌کند و با اتلاف هفت تا ده درصدی در شبکه انتقال به مصرف‌کننده نهایی می‌رسد و عملاً ۵ درصد گاز مصرف شده تبدیل به برق می‌شود.
کد خبر: ۳۸۲۳۳۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۲۴
روزنامه جمهوری اسلامی:
ما به جای اینکه خودمان را به روسیه سنجاق کنیم، باید سیاست سنجاق شدن به این و آن را دون شأن ملت ایران و نظام جمهوری اسلامی بدانیم.
کد خبر: ۳۸۱۵۷۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۰۵